เทคนิคการเลี้ยงไก่พื้นเมืองให้ปลอดโรค โดยวิธีธรรมชาติ

การเลี้ยงไก่พื้นเมืองแบบธรรมชาติ เป็นการเลี้ยงไก่ที่ฝึกให้ไก่หากินตามธรรมชาติโดยมีผู้เลี้ยงเป็นผู้สร้างอาหารให้ มีอาหารเสริมให้บ้างในช่วงอาหารธรรมชาติหายาก ให้กินสมุนไพรเพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน และรักษาโรคในช่วงเปลี่ยนฤดูกาล เพียงเท่านี้ไก่ที่เลี้ยงก็จะปลอดภัย ห่างไกลจากโรคระบาด
คุณสมาน พันธ์วิไล ปราชญ์ชาวบ้านชาวจังหวัดศรีสะเกษ ผู้เชี่ยวชาญด้านการทำการเกษตรแบบผสมผสาน โดยยึดหลักเกษตรธรรมชาติ เกษตรแบบพึ่งตนเอง ได้ให้สัมภาษณ์กับทางเจ้าหน้าที่ Farmer Info สถานีวิทยุร่วมด้วยช่วยกันจ.อุบลราชธานี FM 102.75 MHz. เมื่อครั้งที่ได้ลงพื้นที่เพื่อขอความรู้ด้านการทำการเกษตรที่ศูนย์เรียนรู้ฯของคุณสมาน เลขที่ 3/2 ม.4 ต.ละลาย อ.กันทรารมย์ จ.ศรีสะเกษ ช่วงต้นเดือนเมษายนที่ผ่านมา โดยคุณสมานได้แนะนำเทคนิคการเลี้ยงดูไก่พื้นเมืองแบบพึ่งพาธรรมชาติ ซึ่งเป็นแนวทางหนึ่งในการเลี้ยงไก่ให้ปลอดภัยจากโรคระบาด ลดปัญหาไก่ตายในช่วงเปลี่ยนฤดูกาล ซึ่งมีหลักการเลี้ยงง่ายๆ ดังนี้

หลักการเลี้ยงดูไก่พื้นเมืองให้ปลอดโรค โดยวิธีธรรมชาติ

1. จัดเตรียมสถานที่เลี้ยงไก่ให้เหมาะสม เพราะสถานที่เลี้ยง เป็นปัจจัยสำคัญในการเลี้ยงไก่ให้ประสบผลสำเร็จ ซึ่งสถานที่เลี้ยงไก่ควรมีลักษณะ ดังต่อไปนี้
-เป็นที่เนิน สามารถระบายน้ำได้ดี เพราะเมื่อถึงฤดูฝนหรือช่วงฝนตกจะได้ไม่มีปัญหาเรื่องน้ำท่วมขัง
-ปลูกต้นไม้ไว้ในบริเวณสถานที่เลี้ยงไก่ เพื่อกำบังแสงแดดในตอนกลางวันและตอนบ่าย เช่น กล้วย ไผ่ เป็นต้น จะช่วยให้ไก่ไม่เครียด ไก่เจริญเติบโตดี
-สถานที่เลี้ยงไก่ต้องไม่ไกลจากบ้านพักของผู้ที่เลี้ยงมากนัก เพื่อความสะดวกในการดูแลหากบริเวณใกล้เคียงกันเป็นที่นาก็จะดีมาก เนื่องจากเมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวข้าว ข้าวที่ตกหล่นถือเป็นอาหารชั้นดีของไก่พื้นเมือง
2. มีโรงเรือนที่สะอาด โล่ง อากาศถ่ายได้เทสะดวก และสามารถกันแดดกันฝนได้
3. ภายในบริเวณเลี้ยงไก่ ต้องมีรางน้ำสะอาดและรางอาหารให้กินอย่างเพียงพอ โดยการแยกรางน้ำและรางอาหารออกจากกัน ไม่ควรใช้รางเดียวใส่ทั้งน้ำและอาหาร
-รางน้ำและรางอาหาร ควรล้างทำความสะอาดและเปลี่ยนใหม่ทุกวัน และ ในช่วงเปลี่ยนฤดูกาล ควรให้ฟ้าทะลายโจรแห้งบดละเอียดหรือต้นสดๆ โดยใส่เพียงเล็กน้อยในรางน้ำให้ไก่กินเพื่อป้องกันโรค เช่น โรคหวัด โรคอุจจาระขาว หรือจะนำฟ้าทะลายโจรตากแห้งแล้วบดให้ละเอียดผสมในอาหารไก่ อัตรา 1:100 จะช่วยเสริมภูมิคุ้มกันโรค ช่วยให้ไก่ไม่เครียด กินอาหารได้ดีขึ้น และเจริญเติบโตเร็ว
4. การให้อาหาร ให้ไก่ที่เลี้ยงแบบธรรมชาติกินปลวก จะทำให้ไก่แข็งแรง เจริญเติบโตเร็ว และต้านทานต่อโรคได้ดี ซึ่งการเลี้ยงปลวก มีวิธีการไม่ยุ่งยาก ดังนี้
การเลี้ยงปลวกเพื่อเป็นอาหารไก่
วิธีการ
-ขุดหลุมลึกประมาณ 10-15 ซม. ในบริเวณเลี้ยงไก่
-นำเศษไม้หรือท่อนไม้ ไปฝังไว้ตามจุดต่างๆ โดยให้ทำใต้ร่มไม้ หรือบริเวณที่ดินร่วนซุย จากนั้นกลบดินให้ท่วมท่อนไม้ ทิ้งไว้ประมาณ 1 เดือน จะเริ่มเกิดปลวก จากนั้นให้ดึงไม้โผล่ขึ้นจากพื้นดิน 1 ใน 3 ส่วน ไก่จะคุ้ยเขี่ย จิกกินปลวกเองตามธรรมชาติ โดยลูกไก่จะเรียนรู้วิธีหากินจากแม่ และไก่ทุกตัวจะสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ แม้เราไม่ให้อาหารเลยไก่ก็สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างสบาย

ถ้าช่วงไหนที่ไม่มีปลวก หรืออาหารธรรมชาติขาดแคลน จะให้อาหารสุกรขุนหรือข้าวเปลือก ในช่วงเช้าและช่วงเย็น เพียงเท่านี้ไก่พื้นบ้านที่เลี้ยงก็จะได้รับอาหารอย่างเพียงพอ สุขภาพดี ห่างไกลจากโรค
เรียบเรียงโดย : ทัศวรรณ สีลาสอน เจ้าหน้าที่สถานีวิทยุร่วมด้วยช่วยกัน จ.อุบลราชธานี