ศิลปะการดูเชิง เปรียบไก่ชน
การเปรียบไก่ ถือว่าเป็นศาสตร์ และศิลป์ที่เซียนไก่ชนตัวจริง จะต้องรู้ เพราะหากดูเชิง และเปรียบเทียบไก่เป็น จะส่งผลให้มีโอกาสที่จะชนะ แต่ถ้าไม่ละเอียด และอดทน อาจจะตกหลุมพลาง ของอีกฝ่ายได้ วันนี้เราจึงขอเสนอ ศิลปะการดูเชิง เปรียบไก่ชน จะได้ไม่เสียเปรียบคู่ต่อสู้
ศิลปะการดูเชิง เปรียบไก่ชน
ขนาดตัว
ดูขนาดตัว น้ำหนัก ส่วนสูงก่อน คาดเดาความสูงจากข้อเท้าของไก่คู่ต่อสู้ว่า แข้งยาวกว่าไก่เราไหม ถ้าไก่เราชอบตีบน ให้เทียบของเรา สูงกว่าคู่ต่อสู้ แต่ถ้าไก่เราชอบตุ้มชอบคาง ควรเปรียบให้ต่ำกว่าคู่ต่อสู้เล็กน้อย
วิธีดูน้ำหนักไก่ ถ้าเรามือใหม่ ก็ให้ชั่งดูเลย โดยควรฝึกจับไก่ ดูน้ำหนักทุกวัน พิจารณาให้ถี่ถ้วน ความยาวของลำตัว ปีก หัวไหล่ ข้อขาปั้นขา ปลายคอ หน้าอก และบริเวณแผ่นหลัง ความหนา ความกว้างของลำตัว หรือขนาดใกล้เคียงกันหรือไม่ โดยเฉพาะไก่ไซ่ง่อน ไต้หวัน ถ้าคุมน้ำหนักดี โครงสร้างจะใหญ่ กระดูกโต น้ำหนักน้อย เวลาชั่งจะได้เปรียบกว่าคู่แข่ง
อายุ
ควรเลือกคู่ต่อสู้ ที่อายุไล่เลี่ยกันกับไก่เรา หรือดูจากความกร้าน ประสบการณ์ อาวุธ ความสด ว่าใครได้เปรียบเสียเปรียบ ถ้าพอๆกันก็ชนได้
คนทั่วไป ดูทั้ง 2 หัวข้อ ที่กล่าวมานั้น ก็ถือว่า รอบคอบแล้ว แต่ถ้าขั้นสูง หรือ เซียนที่เขาดูกัน จะดูหัวข้อถัดไปที่จะนำเสนอด้วย
สกุลไก่
โบราณว่า การดูสกุลไก่ คือ ดูลักษณะคู่ต่อสู้ ว่ามีสีสันอย่างไร หน้าตาเกล็ดขา เป็นอย่างไร ตัวไหนเข้าตำรา เลี่ยงได้ให้เลี่ยง ปัจจุบันลูกผสม คือ สีไทย หรือสีพม่า แต่ลักษณะไทย ๆ พวกออกหงอนไทย ๆ คือ หงอนกอดรัดกระหม่อมหางยาว หางพุ่ง พวกนี้มักออกลีลาไทย ๆ ชอบบุก มากกว่าคอย ไก่ที่เราจะเปรียบตี ต้องเป็นไก่ตีไก่เชิงไทยได้ดี ที่สำคัญไก่พวกนี้จะมีลูกหน้าด้วย มักเปิดลูกหน้าก่อนที่จะเข้ากอดรัดมัดปีก ลูกตีจะแม่นมากเหมือนกัน ไก่ประเภทนี้ ปีนี้จะมีมากขึ้น เพราะได้มีการพัฒนา มาระยะหนึ่งแล้ว เป็นพวกลูกผสม หลายสายเลือดมีเชื้อไทยเป็นหลัก
หงอนชี้ หางกระดก ออกสีพม่า ขนหนา ผิวไม่แดงจัด หนังบาง หน้าตาฉลาด ระแวดระวังรอยเล็กต่ำกว่า 2.8 พวกนี้ มักจะเป็นพม่าเลือดสูง มักออกลีลาพม่าจริง ๆ ควรใช้ป่าก๋อยเท่านั้นเปรียบตี ไก่เชิงจัดควรหลีก
พวกออกสีไทย หรือสีพม่า ตัวใหญ่เกิน 2.8 ขึ้นกระดูกแข็ง หางกระดก ขนไม่เยอะ เนื้อหนังแดง คอแดง หงอนออกชี้บ้าง พวกนี้ลูกผสม ส่วนมากออกเชิงหนุนถอด ตีเจ็บ แข้งเปล่าพอมี ชอบตีไก่กอด ไก่คุมบน หลุดถอดๆ ทียิงทีเดียวคอหัก อะไรประมาณนั้น แต่บางตัว มีกอดมีหนุนหน้า กระเพาะวาง แข้งดีตีแม่น แต่จะแพ้พวกที่ออกลีลาพม่าดี ๆ แข้งหน้าดี ๆ
สภาพแวดล้อมคู่ต่อสู้
ดูค่าย ดูซุ้ม ดูหน้าคนเปรียบ ดูผู้ติดตาม ว่าเป็นระดับไหน คนเคยจับไก้เก่ง มักจะจับไก่เก่ง เลี่ยงได้เลี่ยง ไก่ที่คนเล่นคนละ 100 เกิน 10 คนขึ้นไป ก็ควรหลีก
ลักษณะร่างกาย
ถ้าสีพม่า ขนหางหักหมด แสดงว่าถอยจัด ถ้าหางสวย แสดงว่าถอยไม่จัด
แข้งเล็ก ตีไว แข้งใหญ่ ตีช้า พวกไหล่ปะมักเป็นไก่เชิงดี ไม่ยอมบน
พวกขนปีกดี ๆมักไม่ยอมให้เข้าปีก เวลายืน ข้อขาตรง อกเชิด จะเป็นไก่เชิงบน เวลายืน มีย่อนิด ๆ ลำตัวทอดลาดไปด้านหน้า 45-60 องศา มักเป็นไก่เชิง เวลายืน ลำตัวขนานกับพื้นมักเป็นไก่ลง พวกยืนแอ่นหน้าออก มักจะถอดถอยแข้งเปล่า พวกขนหัวไม่ยับ ยืนตรง พวกนี้หัวสูง ชอบอยู่บน พวกขนหัว ไม่ยับยืนทอด ส่วนมาก ล็อกมุดมัดจัดมาก พวกหัวล่อน หัวกร่อน หัวโล้น มักเป็นไก่เชิงล่าง ลงหนุนหรือมุดมัด หน้าคอหนา คอแดง คอโกรน หน้ากระเพาะแดงๆ พวกนี้ให้หน้าคอ ชอบเอาคอรับแข้ง ปากหนาใหญ่ แข้งใหญ่ พวกนี้ปากช้า แข้งช้า แต่ชัวร์ ถ้าปากเล็กแหลม พวกนี้ปากเร็ว บางทีไม่ใช้ปาก ดาราเท้าไฟ
ศิลปะการดูเชิง เปรียบไก่ชน
ดูเชิงคู่ต่อสู้
สิ่งสำคัญอีกอย่าง คือการดูเชิงคู่ต่อสู้ รู้เขารู้เรา ได้เปรียบเสมอ เหล่าเซียนเก๋าๆ ต่างอาศัยเหลี่ยมชิงไหวพริบ กันมาก เพราะชนไก่ที ก็ลงเงินกันเป็นล้าน ฉะนั้นต้องศึกษา คอยดูเชิงไก่อีกตัวเป็นอย่างดี แล้วใช้ไก่ที่ชอบทางไก่อีกตัว ไปเปรียบชน
ศิลปะการดูเชิง เปรียบไก่ชน ที่ได้กล่าวมาข้างต้นยังเป็นเพียงวิธีการ เทคนิกเพื่อไปใช้กับไก่
สิ่งที่สำคัญไปกว่าการเปรียบไก่ที่ว่ามาคือ คนเปรียบ ต้องไม่เก่งกว่าไก่ ไม่ประมาท หย่ามใจ ดูถูกคู่ต่อสู้ ให้เกียรติคู่ต่อสู้ และยอมรับกติกา เพื่อชนะอย่างมีศักดิ์ศรี ถึงแพ้ ก็แพ้อย่างมีเกียรติ เพื่อรักษามิตรภาพ ในวงการชนไก่
เซียนไก่ชน