โรคบิด ภัยเงียบบ่อนทำลายไก่ชนของเรา ซื้อถ้าติดเชื้อบิดจะทำให้ความสมบูรณ์แข็งแรงไก่ลดลง ป่วยง่าย โตช้า ไก่ชนไทยบ้านเรา จะมีการต่อต้านเชื้อได้ดี แต่เราก็ไม่ควรไว้วางใจเชื้อโรคนี้ได้เท่าไหร่
โรคบิด
โรคบิด ที่เกิดกับไก่นั้นรุนแรงนัก สามารถทำให้ไก่ล้มตายได้อย่างที่เรียกว่า ตายเป็นเบือความจริงแล้วโรคบิดที่เกิดขึ้นกับไก่นี้เหมือนๆ กับโรคพยาธิลำไส้ทั่วไป แต่โรคบิดขอ ไก่ นี้จำทให้ไก่กินอาหารได้น้อยลง กินน้ำมากขึ้นจนเกิดอาการผิดปกติในร่างกาย ไก่จะมีอาการหงอยเหงา ซึม ถ่ายอุจจาระแบบอาการท้องร่วง ปีกก็ตกลงด้วย เวลาถ่ายก็มีเลือดปนออกมา ซึ่งอาจจะเป็นสีแดง สีแดงเข้ม หรือสีน้ำตาลก็ได้ มีอาการบิดไส้ตันจนอีกเสบ เลือดไหล ออกมาเป็นสีคล้ำ ไก่อาจจะมีอาการมาก จะตายมากหรือตายน้อยก็ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรคที่เกิดขึ้นในการที่จะวิจัยว่าไก่เป็นโรคบิดหรือไม่นั้น มีหลักการพิจารณาอยู่ 3 ประการ คือ
ไก่มีอาการแสดงว่าเกิดป่วยขึ้นมาแล้ว มีอาการท้องร่วง ถ่ายอุจจาระแบบท้องร่วง
อาจจะมีไก่บางตัวเกิดอาการหนักจนตาย เอามาผ่าซากไก่ดูร่องรอยของโรคที่ลำไส้ หรือที่ไส้ตันก็จะทราบดี
เอาอุจาระของไก่มาตรวจดู หรือขุดเอาเยื่อเมือกของลำไส้ หรือเอาไส้ต้นของไก่ที่ป่วยมาตรวจดู
การป้องกันโรคบิดในไก่ที่ดีที่สุดมีวิธีปัฏบัติอยู่ 2 วิธืด้วยกัน
วิธีแรก เป็นการใช้วัคซีน
วิธีต่อมา ก็เป็นการเอายาผสมลงไปในอาหารให้ไก่กิน วิธีนี้เป็นวิธีที่ดีที่สุด ได้ผลดีมากด้วยเนื่องจากมียาชนิดที่ใช้ทำลายเชื้อได้ดี ก็ได้แก่ยาจำพวก เค็กคอก คอยเคน และ ไซโคสเต็ด แล้วยังมการยาชนิดอ่อนที่ใช้ป้องกันอีก คือ แอมโปรล พลัส คอแบน และอาเท็ก ซึ่งจะไม่ทำลายเชื้อหมด แต่จะเหลือไว้จำนวนหนึ่งใรปริมาณมากพอที่จะกระตุ้นให้ไก่สร้างภูมิคุ้มกันโรคได้
การใช้ยาป้องกันโรคบิด ก็ต้องมีปัจจัยหลายอย่างที่ต้องพิจารณาถึงข้อดีกันอย่างถี่ถ้วน เพื่อความแน่นอน เพื่อความถูกต้อง เนื่องจากว่าการให้ไก่กินยาป้องกันโรคนี้ จะต้องให้ไก่กินตลอดเวลาในระยะเวลาที่เลี้ยงไก่ 7-8 สัปดาห์ นอกจากนี้แล้วก็สมควรเป็นยาที่ไม่ผิดสำแดง เมื่อใช้ร่วมกับยาอื่นๆ แล้วจะต้องมีประสิทธิภาพสูงในการควบคุมป้องกันไม่ให้เกิด โรคบิด อีกด้วย
วิธีป้องกันและควบคุมโรคและพยาธิ วิธีที่ดีที่สุดคือ
**การสุขภิบาลที่ดี**
การใช้วัคซีนป้องกันโรคโดยสม่ำเสมอ การสุขาภิบาลเป็นสิ่งสำคัญมากในการป้องกันโรคและพยาธิไก่ เพราะถ้าการสุขาภิบาลไม่ดีจะเป็นสาเหตุให้ไก่สุขภาพเลวลง ไม่แข็งแรงเป็นโรคต่างๆ ได้ง่าย มีข้อแนะนำดังนี้
1.ควรดูแลทำความสะอาดเล้า และภาชนะต่างๆ ที่วางไว้ในเล้าไก่ และบริเวณใกล้เคียงด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรค และอย่าปล่อยให้เล้าขึ้น เพราะจะเป็นที่หมักหนมของเชื้อโรค
2.สร้างเล้าให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก
3.กำจัดแหล่งน้ำสกปรกรอบๆบริเวณบ้าน เล้าไก่ และใกล้เคียง
4.อาหารไก่ต้องมีคุณภาดี อาหารที่กินไม่หมดให้ทิ้ง อย่าปล่อยให้เสีย
5.มีน้ำสะอาดให้ไก่กินเสมอ
6.ถ้ามีไก่ป่วยไม่มากนัก ควรกำจัดเสีย และจัดการเผ่าหรือฝั่งให้เรียบร้อย
7.อย่างทิ้งซากไก่ลงแหล่งน้ำเป็นอันขาด เพราะเชื้อโรคจะแพร่กระจายไปได้
8.กำจัดซากไก่โดยวิธีเผาหรือฝั่ง ไม่ควรนำไปจำหน่าย
9.วิธีป้องกันโนคอีกอย่างหนึ่งก็คือ เราไม่ควนซื้อไก่สดจากตลาดหรือหมู่บ้านอื่นมากิน เพราะไก่พวกนี้อาจเป็นโรคมาแล้วก็ได้
10.เมื่อมีโรคระบาดเกิดขึ้น เจ้าของไก่ควรติดต่อหารือกับสัตวแพทย์โดยเร็ว
การใช้วัคซีนป้องกันโรคระบาดไก่ ถึงแม้ว่าเราจะได้มีการสุขาภิบาลที่ดีแล้ว แต่โดยปกติในสิ่งแวดล้อมจะมีเชื้อโรคได้ทุกเวลา เราจึงต้องสร้างความต้านทานโรคให้กับไก่ของเราโดยการใช้วัคซีนป้องกันโรค ควรให้ตั้งแต่อายุน้อยๆ และทำตามตารางที่กำหนดอย่างสม่ำเสมอ จะเป็นวิธีการป้องกันโรคที่เสียค่าใช้จ่าย และได้ผลค่อนข้างดี