ภาษาของไก่ชน ที่ใช้พูดกันในท้องถิ่น 2
22.เสียตัว คือ ไก่ที่ปล้ำหรือชนมาแล้วอาจแพ้หรือพิการ นำไปเลี้ยงใหม่ไม่ได้เลย เรียก เสียตัว
23.เสียเชิง คือ ไก่ที่ถูกคู่ต่อสู้ใช้ชั้นเชิง ที่เหนือกว่าเข้าทำเอาจนไม่สามารถทำคู่ต่อสู้ได้เลย เช่น ถูกขี่ ถูกทับ จนหงายไพล่ เรียก ว่า เสียเชิง
24.ได้เชิง คือไก่ ที่ตีคู่ต่อสู้ตามเชิงที่ถนัด เช่น ขี่ตี หูนอก ทำให้คู่ต่อสู้เสียเชิงทำอะไรไม่ได้
25.ได้ไก่ คือ ไก่ที่เข้าชนชนะมาแล้ว เรียกได้ไก่ ถ้าชนะ 2 ครั้ง เรียกได้ 2 ไก่ เป็นต้น
26.ได้หน้า คือ ไก่ที่ปล้ำมาแล้ว มีบาดแผลที่บริเวณหน้า นักเลงไก่ถือได้ว่าปล้ำได้ดี จะได้ถ่ายเลือดเสียออกมา
27.ได้คู่ คือ ไก่ที่นำไปเปรียบปล้ำหรือเปรียบชนแล้วได้มีคู้ชน เรียกว่า ได้คู่ชน
28.ได้รอย คือ ไก่ที่มีขนาดโต ได้มาตรฐาน ปัจจุบันนิยม น้ำหนัก 3-4 กก. เรียก ได้รอย ได้ขนาด (ได้รอยอีกความหมายหนึ่ง หมายถึง ได้เชิงดี )
29.ตีไก่ คือ การนำไก่มาชนให้แพ้-ชนะกัน เพื่อชิงเดิมพัน
30.ชนไก่ คือ มีความหมายเหมือนตีไก่
31.ตีแผล คือ ไก่ตีคู่ต่อสู้มีอาการบาดเจ็บ เห็นบาดแผลได้ชัด เช่น ตีหน้า ตีตา ตีตัว
32.ตี 2 แผล คือ ตีแผลบน ตีหัว ตีหน้า เรียกแผลโชว์ และตีแผลล่าง ตีหัวตีคอน้อย ตีปั้นขา เรียกแผลหมก
33.แผลครู คือ บาดแผลสำคัญทำให้ไก่แพ้ได้ง่าย เช่น บ้องหู ท้ายเสนียด คอเชือด คอน้อย เบ้าตา
34.ตีบ้อง คือ ไก่ที่ตีคู่ต่อสู้ บริเวณใบหูและตุ้มหู เรียก ตีบ้องหู แผลนี้สำคัญมาก จะทำหกูดับงแพ้ง่าย
35.ตีหัก คือ ไก่ที่ตีคู่ต่อสู้มีอาการทรุด เกร็ง ล้ม ไก่ฟื้นตัวยาก
36.ตีชัก คือ ไก่ที่ตีคู่ต่อสู้ชักดิ้น วิ่งกระโดด ไก่จะฟื้นตัวได้เร็วกว่าตีหัก
37.ปากเร็ว คือ ไก่ที่จิกคู่ต่อสู้ได้รวดเร็ว คือ จิกแล้วตีเลย เรียก ว่าปากถึง ตีนถึง นิยมมาก
38.ปากช้า คือ ไก่ที่ไม่ค่อยจิกคู่ต่อสู้ หรือจิก แล้วไม่ตี
39.ซ้อมปาก คือ การปล่อยให้ไก่ชนกันก่อนจะเดิมพัน เพื่อรอดูว่าไก่จะสู้ติดหรือไม่ ถ้าไก่สู้ไม่ติดหรือเกิดอุบัติเหตุ ขณะ ซ้อมปากถือว่ายกเลิกกันไม่ต้องเสียเดิมพัน
40.กระสังปาก คือ การถักผูกปากบนไก่ โยงคล้อง ติดกับหงอนไก่ ป้องกันปากหลุด
41.แข้งคม คือ ไก่ที่ตีคู่ต่อสู้เกิดบาดแผลออกอาการเจ็บปวด
42.แข้งจืด คือ ไก่ที่ตีคู่ต่อสู้ไม่เจ็บปวด ไม่มีบาดแผล
43.บ่งอับ คือ ไก่ที่มีน้ำอึดน้ำทน
44.เหนียว คือ ไก่ที่มีความอึด ทน ไม่ยอมแพ้ โดยง่ายๆ เรียกว่ายอมตายคาสังเวียน
45.หงายไพล่ คือ ไก่ที่ถูกคู่ต่อสู้ในชั้นเชิงเหนือกว่าขี่ กอด ทับจิกหูนอก จนหงายหน้ามาจิกคู่ต่อสู้ทำให้คู่ต่อสามารถจิกตีได้ง่าย เรียก หงายไพล่ เป็นไก่เสียเชิงแพ้ง่าย
46.บ่อนไก่ คือ สถานที่ชนไก่ที่ไม่มีการพนันชิงเดิมพันขันต่อ จะชนกัน 12 อันๆละ 23 -25 นาที ไม่สวมเครื่องป้องกันอันตราย หรือสวม แล้วแต่จะตกลงกัน
47.สนามไก่ คือ สถานที่ชนไก่ที่มีการพนันเป็นการเล่นพื้นบ้าน การกีฬาและการแสดง เรียกว่า ชนโชว์จะสวมเครื่องป้องกันอันตราย แก่ไก่
48.บ่อนผูก คือ สถานที่ชนไก่พนัน ที่ขออนุญาต ถูกต้องตามกฎหมาย
49.บ่อนป่า คือ บางคนเรียก บ่อน เถื่อน สถานที่ชนไก่พนัน ไม่ขออนุญาตถูกต้องตามกฎหมาย
50.นายบ่อน คือ ผู้ จัดการให้มีการชนไก่พนัน
51.ให้น้ำ คือ กระบวนการดูแลรักษาและแก้ไขไก่ขณะเข้าชน เช่น กราดน้ำ ทำแผล ยอนคอ กระสังปาก ให้กินข้าว กินน้ำ การให้น้ำบางแห่ง เรียก ว่า ทำน้ำ
52.หนีน้ำ คือ ไก่ที่ให้น้ำแล้วเข้าชนแล้วหนีคู่ต่อสู้
53.อัน คือ ระยะเวลาในการชนไก่ บางทีเรียกว่า ยกโดยทั่วไปจะชน 12 อันๆละ 23-25 นาที
54.อันจม คือ ระยะ เวลาที่น้ำไหลเข้ากะลาหรือขันน้ำเจาะรู วางใส่ในโหล ให้น้ำไหลเข้าจนเต็ม ขัน จะจม เรียก อันจมเวลาประมาณ 23 นาที
55.อันพัก คือ ระยะเวลา 1 อันขณะให้น้ำไก่
56.อันซ้อม คือ ระยะเวลาในอันแรก ให้ไก่ได้ซ้อม ก ถ้าภายใน 1 อัน ไก่ไม่สู้หรือเกิดอุบัติเหตุ ถือว่า ยกเลิกกัน
57.อันล่อ คือ อันสุดท้ายอันที่ 12 ของการชนไก่ ไก่ชนกันมากครบ 11 อัน โดยไม่มีใครแพ้ใครชนะ ขึ้นอันที่ 12 ให้เจ้าของนำไก่มาล่อหน้ากันดู ถ้าไก่ฝ่ายใดอยู่ในสภาพ ที่จะสู้ต่อไปได้ ก็ให้เสมอถ้าไก่ฝ่าย ใดอยู่สภาพที่ไม่ต่อสู้ก็ถือว่าแพ้
58.ลงเหล่า คือ ไก่ที่เกิดมามีสีสัน รูปร่าง หน้าตาและเก่งเหมือนบรรพบุรุษของมัน
59.ชนเหล่า คือ ไก่พวกเดียวกัน สายพันธุ์เดียวกัน มาชนกันเอง จะแพ้กันยาก เรียก ชนเหล่า คนโบราณจึงมักหวงแหนเหล่าของตนเองกลัวกลับมาตีกับตัวเอง
60.ยอนคอ คือ การเอาขนไก่ปั้น เอาเสลดและ น้ำลาย ไก่ออกจากปาก และลำคอไก่ตอนให้น้ำไก่
61.ไก่รองบ่อน คือ ไก่ที่เจ้าของบ่อน เลี้ยงไว้รับไก่ จรจากที่อื่น ให้มาเปรียบคู่ชน
แหล่งข้อมูล longhomdi