การดูแลรักษาไก่ชนด้วยภูมิปัญญาตนเอง
การเลื้ยงไก่ตามปกติธรรมดาเป็นเรื่องง่าย ไม่ใช่เรื่องยากแค่เอาข้าว-น้ำ ให้มันกินวันละมื้อมันก็อยู่ได้แล้ว การผสมพันธุ์ การเพาะพันธุ์ การเพาะพันธุ์ก็ไม่ใช่เรื่องยากอีกนั้นเหละ ก็แค่เอาตัวผู้ตัวเมีย (พ่อแม่พันธุ์) ปล่อยให้มันอยู่ด้วยกันมันก็จะจัดการผสมเพาะพันธุ์ฟักไข่ออกลูกไก่ และมันก็เลี้ยงของมันเอง พอมันโตขึ้นเราก็แค่จักมาขาย มาชน มาต้มแกง ย่างกินก็เท่านั้นแหละ แต่เรื่องหนึ่งไก่มันจัดการกับตัวเองไม่ค่อยได้คือเวลามันเจ็บป่วยมันจะรักษาตนเองไม่ได้และมักจะเป็นอันตรายต่อมัน อาจถึงพิการหรือตายได้คนเราหรือเจ้าของจึงจำเป็นต้องดูแลรักษามัน เช่น..
1.ตาเลือดขึ้นตา
เกิดจากถูกตีหรือตากระทบของแข็งจนเลือดในตาแตกทำให้เลือดขึ้นตาเป็นตาบวมตาอักแสบก็ให้รักษาแบบตาอักเสบใช้ขี้ผึงป้ายตาอักเสบรักษาและกินยารักษากล้ามเนื้ออักเสบ เช่น คาร์ปิล็อก คนโบราณใช้ว่านทิพย์เนตรยางข่อย ยางตำลึงคงช่วยรักษาได้
2.ไก่ตาเจ็บ
ไก่ตาเจ็บ เช่น ตาเป็นฟองอากาศ ตาบวมแดง ตาแฉะ ตาขึ้นขี้ตา ตาแตก ตาบอด เหล่านี้ เป็นต้น ถ้าจะให้หายได้เร็วเราก็คงต้องช่วยรักษา
ไก่ตาเป็นฟอง เกิดจากการระคายเคืองในตามีฝุ่นผงเข้าตา หรือขัดดานหัวตามีสิ่งแปลกปลอม เช่น ขี้ตา หรือข้าวเปลือกเข้าไปคาอยู่ หรือที่จมูกตีบตนมีขี้มูกมีหนองหรืออื่นๆ อุดคาอยู่ หรือไก่เกิดการอักแสบหรือติดเชื้อในตา จะทำให้ไก่ตาฟองอากาศได้
การดูแลรักษาให้ตรวจดูที่จมูก ที่หัวตาที่เพดานปากในปาก ว่ามีสิ่งแปลกปลอม เช่น คราบขี้ตาขี้จมูกหรือข้าวเปลือกไปอุดอยู่อยู่หรือเปล่า ถ้ามีให้แคะเขี่ยออก ถ้ามีขี้มูกที่เป็นน้ำให้บีบออกแล้วใช้สำลีหรือคัดตันบัดซับออก เอาน้ำสมสายชูหยอดจมูก 2-3 หยดทำประมาณ 3 วัน ก็จะหาย หรือจะใช้ยาหยอดจมูกก็ได้และกินยาแก้ตาจมูกพวกซุปเปอร์ดี 150 ติดต่อกัน 5 วัน ๆ ละเม็ด ก็จะหายจากอาการหวัดน้ำมูกอุดตันจนเกิดฟองอากาศในตาได้
ถ้ามีขี้ตาอุดตันที่หัวตา จะกลายเป็นเม็ดเยื่อมะขามเทศทำให้ตาอักแสบเป็นฟอง ให้ใช้มือสะอาดกดรีดที่หัวตาเอา เอาเยื่อขี้ตาออก หรือจะใช้คัดตันบัดเขี่ยออกก็ได้แล้วใช้ยาหยอดหรือป้ายตาเช่น เทอรามัยซินป้ายตา และให้กินเทอรามัยซินชนิดเม็ดวันละ1 เม็ด 3-5- วันก็หายได้
ถ้ามีสิ่งอุดตันในช่องเพดานปาก เช่นมีเมล็ดข้าวเปลือกก้อนดอก ก้อนหนอง เสลดอุดตันช่องเพดานหากให้ใช้ปลายขนปีกไก่เขี่ยออก ถ้า มีแผลก็ใส่ยาและกินยารักษาก็หายได้
ถ้ามีสิ่งระคายเคืองในตาไก่ สังเกตไก่จะเอาตาเช็ดปีกให้ล้างตาด้วยยาล้างตาหรือน้ำสะอาดหรือหยอดตาด้วยยาหยอดตาก็จะหายได้ การล้างตาไก่ให้ใช้น้ำ หรือน้ำยาล้างตา บรรจุในยาหลอดยาหยอดตาแล้วบีบใส่ตาหลายๆครั้ง หรือจะใช้น้ำบรรจุในไซริงค์(เข็มฉีดยา) โดยไม่ต้องใช้เข็มแล้วฉีดล้างตาก็ได้
3.ไก่ตาบวมแดง
เกิดจากการติดเชื้อเข้าตาหรือจากอาการหวัดหน้าบวม หรือตากระทบของแข็ง หรือหัวตาขัด
ถ้าไม่มีอาการหวัดหรือป่วยซึมยืนหลับเหงาเอาหัวซุกปีก แสดงว่าติดเชื้อให้ใช้ยาหยอดหรือป้ายตาเช้าเย็นจนกว่าอาการจะหายถ้ามีอาการน้ำมูกน้ำตาไหลหน้าบวมนอกจากหยอดยาแล้วยังต้องให้กินยาแก้หวัดหน้าบวม เช่น ยาพาส 215 และยาแก้หวัดอีก วันละๆ 1-2 เม็ด จึงจะหายและควรให้กินอาหารอ่อนๆ เช่น อาหารลูกไก่ ไม่ควรให้กินอาหารแข็ง เช่น ข้าวเปลือกจะย่อยยากทำให้ข้าวค้างกระเพาะจะตายได้
ถ้าตากระทบของแข็ง เช่น ตีกัน ปล้ำแทงแล้วกระทบตา ตาจะบวมแดงมีเลือดเข้าตาให้ล้างตาให้สะอาดแล้วใช้ยาขี้ผึงป้ายตาแก้ตาบวมตาอักเสบ เช่น เทอรามัยซินกับชนิดกินวันละเม็ดหรือถ้าว่านยาทิพย์เนตรก็เอาใส่ตาไก่ก็จะหายจากตาแดงตาบวมได้
ถ้าเกิดการขัดหัวตา สังเกตจากเยื่อปิดหัวตาจะบวม แสดงว่าในเยื่อหัวตามีขี้ตาหรือสิ่งแปลกปลอม วิธีแก้ไข ให้ขนไก่อ่อนสอดย้อนเข้าไปทางหัวตาให้ออกทางเพดานปาก ขนไก่จะพานเอาขี้ตาหรือสิ่งแปลกปลอมออกมา การขัดตาก็จะหาย
ไก่ตาแฉะ ตาเปียกและมีน้ำ-ขี้ตาเปรอะตลอดเวลา เกิดจากการติดเชื้อหรือตาสักแสบ สกปรก การดูและรักษา ต้องล้างทำความสะอาดดวงตาไก่และให้กินยา- หยอดยาหรือป้ายตา ด้วยยาหยอดตา ป้ายตา พวกขี้ผึงรักษาตาและตาริดสีดวงขององค์กรเภสัชหรือจะใช้ป้ายวานทิพย์เนตร ยางข่อย ยางตำลึงก็ได้ผล
ไก่ตาขึ้นเยื่อมะขามเทศ เกิดจากตาเจ็บตาอักเสบ ติดเชื้อหรือขัดหัวตาการรักษาให้เอาเยื่อขี้ตา(เยื่อมะขามเทศ) ออกจากตา โดยใช้หัวแม่มือหรือคัทตันบัดรีดออกแล้วให้กินยาเทอรามัยซินหรือทีซีมัยซิน ชนิดกินและป้ายตา หรือใช้ว่านทิพย์เนตร ยางข่อย-ยางตำลึงหยอดก็ได้
แหล่งที่มา longhomdi